ಸುದ್ದಿಒನ್ : ಸುಮಾರು ಮೂರು ದಶಕಗಳಿಂದ ನನೆಗುದಿಗೆ ಬಿದ್ದಿದ್ದ ಮಹಿಳಾ ಮೀಸಲಾತಿ ಮಸೂದೆಗೆ ಕೊನೆಗೂ ಸಂಸತ್ತಿನ ವಿಶೇಷ ಅಧಿವೇಶನಗಳಲ್ಲಿ ಮೋಕ್ಷ ಸಿಗಲಿದೆ. ಶಾಸನಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಶೇ.33ರಷ್ಟು ಮೀಸಲಾತಿ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಈ ಮಸೂದೆಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಸೋಮವಾರ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದ್ದು, ಮಂಗಳವಾರ ಲೋಕಸಭೆಯ ಮುಂದೆ ಬಂದಿದೆ. ಈ ಮಸೂದೆಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮೀಸಲಿಡಲಾಗುವುದು. ಆದರೆ, ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆದಾಗಲೂ ಈ ಮೀಸಲು ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಲು ಸಂಪುಟ ಮುಂದಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಎಸ್ಸಿ, ಎಸ್ಟಿ ಮತ್ತು ಆಂಗ್ಲೋ-ಇಂಡಿಯನ್ಗಳಿಗೆ ಉಪ-ಮೀಸಲಾತಿಗಳನ್ನು 33 ಪ್ರತಿಶತ ಕೋಟಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ 542 ಸದಸ್ಯರಿದ್ದು, ಅವರಲ್ಲಿ 78 ಮಹಿಳೆಯರಿದ್ದಾರೆ. ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ 224 ಸದಸ್ಯರಿದ್ದು, 24 ಮಹಿಳೆಯರಿದ್ದಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮಹಿಳಾ ಮೀಸಲಾತಿ ಮಸೂದೆಯು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಸಹಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಾನೂನಾಗುತ್ತದೆ.
ಆದರೆ, ಈ ಕಾನೂನು 2029ರ ಚುನಾವಣೆಯಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರಲಿದೆ.
ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡಣೆ ಬಳಿಕ ಇದು ಜಾರಿಗೆ ಬರಲಿದೆ ಎಂದು ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈಗ ಅಂಗೀಕಾರ ಪಡೆದರೂ 2029ಕ್ಕೆ ಮುನ್ನ ಜಾರಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಕಾನೂನು ಜಾರಿಗೆ ಬಂದ ನಂತರ ಮೊದಲ ಜನಗಣತಿಯ ನಂತರವೇ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ವಿಭಜನೆ ಸಾಧ್ಯ. 2027ರಲ್ಲಿ ಜನಗಣತಿ ನಡೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.
ಮಸೂದೆಯು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇತರ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಅಲ್ಲ. ಈ ಕೋಟಾ ರಾಜ್ಯಸಭೆ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ನೇರ ಚುನಾವಣೆ ಮೂಲಕ ಮಹಿಳೆಯರೇ ತುಂಬಬೇಕು.
ಮಹಿಳಾ ಮೀಸಲಾತಿ ಮಸೂದೆಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಸಂವಿಧಾನ (128 ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಕಾಯಿದೆ, 2023 ರ ಅಂಗೀಕಾರದ ನಂತರ ಮೊದಲ ಜನಗಣತಿ ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ವಿಂಗಡಣೆಯ ನಂತರ ಜಾರಿಗೆ ಬರುತ್ತವೆ.
ಇದು 15 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. “ಆರ್ಟಿಕಲ್ 239A.A, 330A, 332A ಗೆ ಒಳಪಟ್ಟು, ಲೋಕಸಭೆ, ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಧಾನಿ ದೆಹಲಿ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮೀಸಲಾದ ಸ್ಥಾನಗಳು ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಾಯಿದೆಯ ಅನುಮೋದನೆಯವರೆಗೂ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಮಸೂದೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆದಾಗ ಈ ಮೀಸಲು ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆದರೆ, ಈ ಮಹಿಳಾ ಕೋಟಾ ಮಸೂದೆ ಕೇವಲ 15 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮಾತ್ರ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ.